\n\n
除了指南推荐的化疗方案,更换另一种免疫检查点抑制剂也是一个选择,还有一些探索性研究发现,PD-1/PD-L1抑制剂联合其他免疫疗法(包括CTLA-4抗体、LAG-3抗体等)、化疗、放疗等,都可能抵抗耐药[16][17]。
\n\n在OAK研究中,56%(168/332)的耐药患者在继续使用Atezolizumab后,疾病没有进展,甚至还有部分肿瘤缩小了。此外,在PD-1/PD-L1抑制剂治疗黑色素瘤和肾癌的试验中(Keynote-006、Checkmate-067、Checkmate-025),耐药后继续用药的患者中,有效率为13%~19%。
\n\n这些研究的数据,似乎提示即便发生了耐药,仍可以继续使用PD-1/PD-L1抑制剂。但事实上,上述几项研究都没有区分假性进展和临床意义上真正的疾病进展,因此参考价值不大。一旦发生了耐药,还是应该及时检测,遵循指南推荐改变治疗方案。
\n\n根据药品说明书,在PD-1/PD-L1抑制剂治疗前应检查血常规、尿常规、粪便常规、生化常规、甲状腺功能、腺垂体功能、肾上腺皮质功能、心电图和胸片等检查,帮助医生了解未用药时的基线情况。在治疗期间也需要复查这些指标,以监控不良反应的发生。
\n\n新辅助治疗指的是在手术前通过化疗、放疗、靶向治疗、PD-1/PD-L1抑制剂等治疗,使肿瘤体积缩小,以利于之后手术的开展。
\n\n对于可切除的NSCLC(I、II和IIIA期),最近有研究表明,Nivolumab作为新辅助治疗疗效远胜新辅助化疗、且不良反应更轻[18]。目前,Nivolumab联合Ipilimumab(另一类免疫检查点抑制剂)作为新辅助治疗的Checkmate 816研究、Atezolizumab作为新辅助治疗的研究(NCT 02927301)等均在进行中。一旦效果获得证实,PD-1/PD-L1抑制剂与手术的联合有可能获得指南推荐、而进入临床应用。
\n\n对于没有EGFR、ALK突变的NSCLC,最近有研究表明(Keynote-189),无论是PD-L1阴性还是阳性的患者,Pembrolizumab联合化疗(培美曲塞+铂类)一线治疗的有效率几乎为标准化疗的3倍。
\n\n在另一项研究(IMpower-150研究)中,Atezolizumab联合化疗(紫杉醇+卡铂)及贝伐珠单抗(这是一种血管生成抑制剂)作为二线治疗,显著延长了患者的无进展生存时间。
\n\n尽管目前还没有被写入临床指南,但根据这些结果,PD-1/PD-L1抑制剂与化疗的联合有可能获得指南推荐、而进入临床应用。
\n\n既往多项研究显示,对于携带EGFR或ALK突变的NSCLC患者,PD-1/PD-L1抑制剂的有效率只有3%~7%[19],远不如靶向治疗,而如果将靶向治疗与PD-1/PD-L1抑制剂联合,免疫相关性肺炎的发生率高(TATTON和CAURAL研究均因此提前终止)[20][21]。因此,目前证据不支持PD-1/PD-L1抑制剂联合靶向治疗。
\n\nIpilimumab为CTLA-4(细胞毒T淋巴细胞相关抗原-4)抑制剂,与PD-1/PD-L1抑制剂同属于免疫检查点抑制剂的大家庭。
\n\n2015年,美国FDA批准Nivolumab联合Ipilimumab用于BRAF V600E野生型的不可切除或转移性黑色素瘤患者的治疗。而且,联合治疗的疗效比两药单独治疗好得多[22]。近期,这一联合治疗也获批用于中至高风险晚期肾癌的治疗[23]。
\n\n在小细胞肺癌的治疗中,Nivolumab与Ipilimumab联合获得了美国国家综合癌症网络(NCCN)指南推荐,用于复发小细胞肺癌二线治疗。
\n\n在NSCLC治疗中,Checkmate 012和Checkmate 227研究证实,Nivolumab联合Ipilimumab一线治疗高TMB(肿瘤突变负荷)的患者,获得了很好的疗效,显著延长了无进展生存。
\n\n综合上述研究,PD-1/PD-L1抑制剂联合其他免疫治疗能获得很好的疗效,但需要注意的是,联合治疗的不良反应也比单药更多、更重。实际应用过程中需要医生谨慎考虑。
\n\n根据药品说明书,目前获得美国FDA批准可用于NSCLC治疗的4个PD-1/PD-L1抑制剂(Nivolumab、Pembrolizumab、Atezolizumab和Durvalumab)都是静脉用药。具体剂量以及方案调整,需要根据医生意见。
\n\n目前已获得美国FDA批准用于NSCLC治疗的4个PD-1/PD-L1抑制剂中,Nivolumab已通过CHECKMATE078研究,率先取得了中国患者的疗效数据。研究证实,中国人的用药剂量和疗效与外国人没有明显区别。
\n\nPembrolizumab、Atezolizumab和Durvalumab招募中国肺癌患者的研究正在进行,目前还没有证据证实这3个药在中国患者中仍可用同样的剂量。
\n\n药品说明书并没有指出老年患者不能使用,不过有研究发现,超过65岁的人群更容易发生肿瘤加速进展[24]。因此对于这部分患者,用药要谨慎。
\n\n目前还没有关于已获批的4个PD-1/PD-L1抑制剂与其他药物正式的相互作用研究,考虑到这4个药物都缺乏对循环系统的作用因子,学界推测它们对其他药物的药代动力学影响很小[25][26][27][28]。
\n\n根据药品说明书,在开始使用PD-1/PD-L1抑制剂前,应避免使用糖皮质激素及其他免疫抑制剂,以防干扰到PD-1/PD-L1抑制剂的药物活性。
\n\n此外,抗生素可能对PD-1/PD-L1抑制剂的疗效产生影响,对于接受PD-1/PD-L1抑制剂治疗的患者,应该谨慎使用抗生素。如果正在服用、或准备服用抗生素,一定要先告知医生,在医生指导下使用。(详见57号问题)
\n\n在肺癌、肾癌和膀胱癌患者中均观察到,PD-1/PD-L1抑制剂使用前2个月或使用期间,如果应用了抗生素(酰胺类、喹诺酮类和大环内酯类),PD-1/PD-L1抑制剂的疗效会下降近1半[29][30]。但在胰腺癌和肠癌的动物实验中,却观察到抗生素使得PD-1/PD-L1抑制剂疗效更佳[31][32]。
\n\n无论是降低还是提高疗效,推测主要原因为抗生素影响肠内菌群,进而影响免疫系统。因此,对于接受PD-1/PD-L1抑制剂治疗的患者,应该谨慎使用抗生素。如果正在服用、或准备服用抗生素,一定要先告知医生,在医生指导下使用。
\n\nPD-1/PD-L1抑制剂的疗效依赖人体正常的免疫系统。中药是多种物质的混合物,很可能会对机体的免疫系统产生影响,并影响PD-1/PD-L1抑制剂的疗效。因此,治疗期间不建议吃中药。
\n\n考虑到PD-1/PD-L1抑制剂治疗的常见不良反应包括乏力、皮疹、腹泻或便秘等,因此在治疗期间,患者应该注意休息。同时,也要尽量避免感染,以防抗生素等药物的使用影响PD-1/PD-L1抑制剂的疗效。
\n\n这类药物严重不良反应尽管发生率不高,但却可能致命。因此,在治疗期间,患者有任何不适,都应该告知医生。
\n\n相关阅读:
\n\n \n\n \n\n \n\n \n\n \n\n \n\n共同审核:广东省人民医院 广东省肺癌研究所 王震副主任医师 黎雪桃医生 刘思阳医生
\n',embedVideoId:[],tname:T,authorInfo:{doctors:C,hospital:A}},tname:T,docType:1,diseaseName:"肺癌",audioData:C,relatedDocsInfo:[],showFullText:!1,metaDataType:M,darkModeAdtags:[{adtagName:"sys",mode:1},{adtagName:"jingxun.nr.wz.ss",mode:1},{adtagName:"jingxun.nr.vd.ss",mode:1},{adtagName:"jingxun.bk.jb.ss",mode:1},{adtagName:"jingxun.bk.zz.ss",mode:1},{adtagName:"jingxun.bk.sscz.ss",mode:1},{adtagName:"jingxun.bk.jczb.ss",mode:1},{adtagName:"jingxun.bk.xytym.ss",mode:1},{adtagName:"jingxun.bk.xyhxcf.ss",mode:1},{adtagName:"jingxun.bk.zytym.ss",mode:1},{adtagName:"jingxun.bk.zyspm.ss",mode:1},{adtagName:"jingxun.bk.yxmc.ss",mode:1},{adtagName:"jingxun.bk.jj.ss",mode:1},{adtagName:"huawei.push",mode:1}],sourceid:5}],fetch:{},error:C,state:{searcher:s,footer:s,modal:s,topTip:s,focus:!1,getScore:!1,message:{redpointSwitch:!0,redpointNotifySwitch:!0,redpointState:{},redpointNotifyState:{6:0},msgerList:[],msgList:{},tanyiList:[],newStatus:{7:0,8:0,9:0,10:0,11:0}},adMod:{pageInfo:{routeName:M,docid:P},allModsPriorityConfig:{"related-drugs-mod-bottom":S,"drugs-float-capsule-bottom":w,"business-search-recommend":J,"review-doctor-guide":R,"qb-follow-om-layer":z,"drug-service-float":E,"drugs-float-capsule-right":N,"content-pop-hover":q,"related-drugs-mod-end":B,"card-list":O,"qb-follow-om-top":j,"content-pop-up":F},modsPriorityConfigTree:{"related-drugs-mod-bottom":{path:a,config:S,children:{"drugs-float-capsule-bottom":{path:"related-drugs-mod-bottom/drugs-float-capsule-bottom",config:w,children:{"business-search-recommend":{path:"related-drugs-mod-bottom/drugs-float-capsule-bottom/business-search-recommend",config:J,children:{"qb-follow-om-layer":{path:"related-drugs-mod-bottom/drugs-float-capsule-bottom/business-search-recommend/qb-follow-om-layer",config:z,children:h}}},"review-doctor-guide":{path:"related-drugs-mod-bottom/drugs-float-capsule-bottom/review-doctor-guide",config:R,children:h}}},"drugs-float-capsule-right":{path:"related-drugs-mod-bottom/drugs-float-capsule-right",config:N,children:h}}},"drug-service-float":{path:l,config:E,children:{"drugs-float-capsule-right":{path:"drug-service-float/drugs-float-capsule-right",config:N,children:{"content-pop-hover":{path:"drug-service-float/drugs-float-capsule-right/content-pop-hover",config:q,children:h}}},"drugs-float-capsule-bottom":{path:"drug-service-float/drugs-float-capsule-bottom",config:w,children:h}}},"related-drugs-mod-end":{path:u,config:B,children:{"card-list":{path:"related-drugs-mod-end/card-list",config:O,children:h}}},"qb-follow-om-top":{path:g,config:j,children:h},"content-pop-up":{path:v,config:F,children:h}},modsPriorityConfig:{article:{"drugs-float-capsule-bottom":H,"business-search-recommend":U,"review-doctor-guide":G,"drugs-float-capsule-right":K,"content-pop-hover":V,"content-pop-up":W},search_article:{"drugs-float-capsule-bottom":{position:t,input:[],output:[i,d],status:0,visible:0},"business-search-recommend":{position:t,input:[e],output:[d],status:0,visible:0},"qb-follow-om-layer":{position:t,input:[i,e],output:[],status:0,visible:0},"drugs-float-capsule-right":{position:o,input:[],output:[c],status:0,visible:0},"content-pop-hover":{position:o,input:[n],output:[],status:0,visible:0},"qb-follow-om-top":{position:f,input:[],output:[],status:0,visible:0}},drug_combine:{"related-drugs-mod-bottom":{position:t,input:[],output:[e,i,r,n],status:0,visible:0},"drugs-float-capsule-bottom":{position:t,input:[a,l],output:[i,r],status:0,visible:0},"business-search-recommend":{position:t,input:[e,a],output:[],status:0,visible:0},"review-doctor-guide":{position:t,input:[e,a],output:[],status:0,visible:0},"drug-service-float":{position:o,input:[],output:[n,c,e],status:0,visible:0},"drugs-float-capsule-right":{position:o,input:[l,a],output:[c],status:0,visible:0},"content-pop-hover":{position:o,input:[n,l],output:[],status:0,visible:0},"related-drugs-mod-end":{position:p,input:[],output:[m],status:0,visible:0},"card-list":{position:p,input:[u],output:[],status:0,visible:0},"content-pop-up":{position:b,input:[],output:[],status:0,visible:0}},search_drug_combine:{"related-drugs-mod-bottom":{position:t,input:[],output:[e,i,d,n],status:0,visible:0},"drugs-float-capsule-bottom":{position:t,input:[a,l],output:[i,d],status:0,visible:0},"business-search-recommend":{position:t,input:[e,a],output:[d],status:0,visible:0},"qb-follow-om-layer":{position:t,input:[i,e,a],output:[],status:0,visible:0},"drug-service-float":{position:o,input:[],output:[n,c,e],status:0,visible:0},"drugs-float-capsule-right":{position:o,input:[l,a],output:[c],status:0,visible:0},"content-pop-hover":{position:o,input:[n,l],output:[],status:0,visible:0},"related-drugs-mod-end":{position:p,input:[],output:[m],status:0,visible:0},"card-list":{position:p,input:[u],output:[],status:0,visible:0},"qb-follow-om-top":{position:f,input:[],output:[],status:0,visible:0}},overview_detail:{"related-drugs-mod-bottom":{position:t,input:[],output:[e,i,r,n],status:0,visible:0},"drugs-float-capsule-bottom":{position:t,input:[a],output:[i,r],status:0,visible:0},"business-search-recommend":{position:t,input:[e,a],output:[],status:0,visible:0},"review-doctor-guide":{position:t,input:[e,a],output:[],status:0,visible:0},"drugs-float-capsule-right":{position:o,input:[a],output:[c],status:0,visible:0},"content-pop-hover":{position:o,input:[n],output:[],status:0,visible:0},"related-drugs-mod-end":{position:p,input:[],output:[],status:0,visible:0},"content-pop-up":{position:b,input:[],output:[],status:0,visible:0}},search_overview_detail:{"related-drugs-mod-bottom":{position:t,input:[],output:[e,i,d,n],status:0,visible:0},"drugs-float-capsule-bottom":{position:t,input:[a],output:[i,d],status:0,visible:0},"business-search-recommend":{position:t,input:[e,a],output:[d],status:0,visible:0},"qb-follow-om-layer":{position:t,input:[i,e,a],output:[],status:0,visible:0},"drugs-float-capsule-right":{position:o,input:[a],output:[c],status:0,visible:0},"content-pop-hover":{position:o,input:[n],output:[],status:0,visible:0},"related-drugs-mod-end":{position:p,input:[],output:[],status:0,visible:0},"qb-follow-om-top":{position:f,input:[],output:[],status:0,visible:0}}},modsPriority:{article:{tx00070001zigkp5:{"drugs-float-capsule-bottom":H,"business-search-recommend":U,"review-doctor-guide":G,"drugs-float-capsule-right":K,"content-pop-hover":V,"content-pop-up":W}},search_article:{},drug_combine:{},search_drug_combine:{},overview_detail:{},search_overview_detail:{}},mods:{article:new Set([i,r,v,c,e,n]),search_article:new Set([d,g,i,c,e,n]),drug_combine:new Set([a,u,m,i,r,v,c,e,n,l]),search_drug_combine:new Set([d,g,a,u,m,i,c,e,n,l]),overview_detail:new Set([a,u,i,r,v,c,e,n]),search_overview_detail:new Set([d,g,a,u,i,c,e,n])}}},serverRendered:!0,routePath:"/mobile/article.html",config:{app:{basePath:"/",assetsPath:"/",cdnURL:"//staticb.baike.qq.com/yidian/production/_nuxt/"}}}}("drugs-float-capsule-bottom","float_bottom","related-drugs-mod-bottom","","business-search-recommend","drugs-float-capsule-right","float_right","content-pop-hover","qb-follow-om-layer","drug-service-float","review-doctor-guide","article_end","related-drugs-mod-end",void 0,"card-list","top","popup","qb-follow-om-top","content-pop-up","tx00070001zigkp5","三甲","广东省人民医院","肺一科",null,{},{},{},"腾讯医典 肿瘤学编辑组","https://baike-med-1256891581.file.myqcloud.com/2018097/2ab3b021-b25a-11e8-8bd7-951e7303c542_0.png","主任医师","广东省人民医院吴一龙主任医师审阅","文章详情","article",{},{},{},{},{},{},{},{},{},{},{},{},{},{},{},{})